Truy xuất nguồn gốc điện tử cho sản phẩm, hàng hóa giải pháp và quy trình thực hiện
Truy xuất nguồn gốc sản phẩm, hàng hóa đặc biệt trong lĩnh vực thực phẩm không còn là xu hướng mà nay còn là giải pháp tối ưu, mang lại lợi ích to lớn cho tất cả các bên tham gia vào chuỗi cung ứng. Tuy nhiên, cả doanh nghiệp và người tiêu dùng vẫn chưa hiểu được truy xuất nguồn gốc là gì, tầm quan trọng, lợi ích và cách thực hiện..
Ngày nay, an toàn thực phẩm là mối quan tâm trên toàn thế giới do ngày càng có nhiều vụ bê bối về an toàn thực phẩm nên yêu cầu ngày càng cao của người tiêu dùng và thị trường trên toàn thế giới. Việt Nam cũng không ngoại lệ, các doanh nghiệp đang ngày càng quan tâm đến an toàn thực phẩm để theo kịp nhu cầu của thị trường và người tiêu dùng. Hơn nữa vấn nạn hàng giả, hàng nhái, hàng hóa không rõ nguồn gốc tràn lan trên thị trường gây hại trực tiếp đến sức khỏe của người tiêu dùng và ảnh hưởng đến thương hiệu của doanh nghiệp Việt.
Vậy truy xuất nguồn gốc là gì?
Truy xuất nguồn gốc là khả năng theo dõi, nhận diện được một đơn vị sản phẩm qua từng công đoạn của quá trình sản xuất, chế biến và phân phối. (Theo Codex Alimentarius) |
Truy xuất nguồn gốc là khả năng theo dõi xuyên suốt quá trình sản xuất, chế biến và phân phối thực phẩm, thức ăn gia súc, thực phẩm chế biến cho động vật hoặc các chất dự kiến sử dụng để ăn uống. (Theo Quy định 178/2002/EU) |
Truy xuất nguồn gốc có thể hiểu là giải pháp cho phép doanh nghiệp, cơ sở sản xuất ghi nhận tất cả các thông tin, chuyển động của sản phẩm mỗi khi phát sinh thông tin từ lúc bắt đầu sản xuất đến sản phẩm cuối cùng. Mục đích cuối cùng là để có thể theo dõi và truy lại chính xác được một đơn vị sản phẩm qua từng công đoạn của quá trình hình thành ra nó trong chuỗi cung ứng.
Một khái niệm quan trọng liên quan trực tiếp đến việc truy xuất nguồn gốc sản phẩm là đơn vị sản phẩm. Đơn vị sản phẩm ở đây là đơn vị truy xuất mà người ta muốn theo dõi hay đơn vị được ghi lại thông tin truy xuất nguồn gốc. Nó có thể là một trái cam, một cây cam hay một vườn cam. Đơn vị sản phẩm trong truy xuất nguồn gốc rất quan trọng, nó quyết định được thông tin về sản phẩm muốn quản lý hay truyền tải đến khách hàng, đối tác qua từng công đoạn của quá trình sản xuất.
>> Xem thêm về đơn vị sản phẩm tại: https://traceverified.com/ban-biet-gi-ve-tru-trong-truy-xuat-nguon-goc/
Nguyên tắc truy xuất nguồn gốc
Tất cả các hệ thống truy xuất nguồn gốc đều phải tuân thủ theo nguyên tắc một bước trước – một bước sau: là cơ sở phải lưu giữ thông tin để bảo đảm khả năng nhận diện được cơ sở sản xuất kinh doanh/công đoạn sản xuất trước và cơ sở sản xuất kinh doanh/công đoạn sản xuất tiếp theo sau trong quá trình sản xuất kinh doanh đối với một sản phẩm được truy xuất.
Truy xuất nguồn gốc phải ghi nhận thông tin qua từng mắt xích
Việc truy xuất nguồn gốc sản phẩm, hàng hóa mang lại lợi ích to lớn cho các bên trong toàn bộ chuỗi cung ứng:
Đối với doanh nghiệp
– Phù hợp quy định: việc thực hiện truy xuất nguồn gốc thực phẩm phù hợp với quy định của nhà nước và nhất là các quốc gia nhập khẩu khó tính trên Thế giới như EU, Mỹ, Nhật. Chính vì vậy mà giúp doanh nghiệp Việt có thể mở rộng được thị trường, thông quan dễ dàng hơn và tăng sức cạnh tranh.
– Tăng sự tin tưởng của người tiêu dùng: các thông tin về nguồn gốc sản phẩm, quá trình hình thành sản phẩm đều được minh bạch với người tiêu dùng, giúp họ tin tưởng hơn về sản phẩm và đánh giá tốt hơn sản phẩm của bạn so với các nhà cung cấp khác.
– Là công cụ Marketing mạnh mẽ: Truy xuất nguồn gốc là cách tốt nhất để bạn kết nối với người tiêu dùng cuối cùng để quảng bá sản phẩm, xây dựng thương hiệu doanh nghiệp.
– Phòng chống và phát hiện hàng giả, hàng nhái trên thị trường.
– Doanh nghiệp có thể theo dõi, kiểm soát nhanh dòng thông tin từ các khâu của chuỗi mắt xích, quản lý thông tin sản xuất nội bộ.
– Giúp Doanh nghiệp truy vấn và thực hiện thu hồi, xử lý nhanh chóng các sản phẩm kém chất lượng. Truy xuất nguồn gốc có thể làm giảm phạm vi thu hồi từ 50% đến 95%, giúp tiết kiệm chi phí khi có vấn đề về an toàn thực phẩm.
Đối với cơ quan nhà nước
Tại Việt Nam trong năm 2020 tới sẽ có quy định rõ ràng hơn về truy xuất nguồn gốc từ đó thành lập cổng thông tin truy xuất nguồn gốc quốc gia, và kết nối với hệ thống truy xuất nguồn gốc của doanh nghiệp qua đó giúp:
– Quản lý được nguồn gốc của sản phẩm trên thị trường.
– Chống hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng, không rõ nguồn gốc xuất xứ tràn vào thị trường.
Đối với người tiêu dùng cuối cùng
– Truy xuất được nguồn gốc sản phẩm trên thị trường thông qua tem QR code dán trên sản phẩm bằng điện thoại thông minh có kết nối internet.
– Biết được đâu là sản phẩm an toàn, có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng để yên tâm chọn mua.
Một hệ thống truy xuất nguồn gốc chuẩn cần có gì?
Không phải tất cả các sản phẩm có dán tem QR code trên thị trường đều là sản phẩm có truy xuất nguồn gốc sản phẩm. Một hệ thống truy xuất nguồn gốc cần có sự liên kết giữa các mắt xích, các đơn vị trong chuỗi để mang lại lợi ích cho các bên tham gia.
– Phải thành lập cộng đồng, phải có liên kết giữa các mắt xích trong chuỗi cung ứng.
– Phải có sự kiểm soát. Đầu tiên cần phải có quy định và tiêu chuẩn nội bộ như áp dụng truy xuất nguồn gốc cần có thông tin gì, ghi nhận như thế nào,… Tiếp đến là thành lập ban kiểm soát, có thể là ban kiểm soát chéo giữa các bên hoặc là sự kiểm soát của bên thứ ba. Bước này khó thực hiện, nhưng nếu thực hiện tốt thì thông tin truy xuất nguồn gốc sẽ được chính xác và tin cậy hơn rất nhiều.
– Hệ thống phải giúp doanh nghiệp ghi nhận được tất cả các chuyển động của một đơn vị sản phẩm theo nguyên tắc một bước trước – một bước sau từ trang trại đến bàn ăn. Giúp theo dõi được đường đi của sản phẩm qua chuỗi cung ứng. Dán tem QR code lên sản phẩm giúp xem thông tin nguồn gốc sản phẩm nhanh chóng bằng cách quét trên điện thoại thông minh.